Twee dingen zijn belangrijk bij velgen: diameter en gewicht.
Diameter
Er was een tijd dat een 16″ velg groot was, tegenwoordig is dit standaard op veel auto’s. 19″en groter met lage banden is inmiddels vrij vaak te zien. Daardoor zou je kunnen denken dat groter ook beter is. Dit is echter niet per se het geval, vanwege a) het gewicht (zie beneden) en b) de rol van de band in het totaalsysteem ophanging/demping.
De wang vervormt is daarmee samen met veren en dempers onderdeel van de ophanging. Een zeer stijve (lage) wang vervormt nauwelijks, wat minder comfort (vooral bekend van run flat banden) en grip tot gevolg kan hebben. Als de band zelf meer veert kunnen vering en demping stijver gemaakt worden, wat dan weer minder rollen en gewichtsverplaatsing tot gevolg heeft. Daarom ben ik voorstander van kleinere velgenmaten (in de buurt van de minimum die noodzakelijk is om de remmen nog te laten passen), iets wat ook vaak op raceauto’s te zien is. Er zijn echter grenzen, een zeer hoge wang zal sponzig aanvoelen en tot minder stuurprecisie leiden.
Gewicht
Velgen en het gehele wiel zijn een eenvoudige manier van gewichtsreductie. Er zijn twee redenen waarom gewichtsreductie bij de wielen belangrijker is dan elders:
- De wielen zijn onafgeveerde massa. Zwaardere wielen springen meer en verlagen daardoor de grip, zeker op slecht wegdek.
- De wielen zijn roterende massa. Zwaardere wielen hebben een hoger traagheidsmoment en vereisen daarmee een hoger koppel voor snelheidsverandering (versnellen en afremmen). De gewichtsverdeling speelt hier een belangrijke rol – hoe verder de massa van het draaipunt (de naaf) verwijderd is, hoe groter het traagheidsmoment. Een licht band is daarom ook belangrijk.
Het is daarom zinvol, met gewichtsreductie bij de velgen te beginnen. Fabrikanten met een reputatie voor lichte velgen zijn Apex, Enkei, Breyton, ATS, Motec, ProTrack en OZ. 17″ velgen zijn er met minder dan 7kg waar originele velgen vaak boven de 10kg zijn. Ook tussen originele velgen in dezelfde maat zijn er vaak duidelijke verschillen, het is alleen vaak moeilijk het gewicht te achterhalen.
Afmetingen
Het kan moeilijk zijn het gewenste wiel in de juiste maat te vinden. Niet alleen diameter en breedte moeten kloppen, ook het aantal gaten, diameter van de cirkel door de gaten, naafdiameter en de ET-maat (Einpresstiefe). De ET-maat is de afstand tussen het midden van de velg en de contactvlak tussen velg en naaf. Velgen met een grotere ET zitten verder naar binnen (kan met spacers gecompenseerd worden), bij een kleinere ET zit het wiel verder naar buiten. Kleine afwijkingen t.o.v. de opgave van de fabrikant zijn meestal geen probleem. Bij grotere verschillen kan echter het wiel in de wielkuip schuren of uit het spatbord steken en deze aanraken. Ook hogere slijtage aan de ophanging en slecht handling kunnen gevolgen zijn.
By Matterhorny [CC BY-SA 3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)], from Wikimedia Commons
